Overheid draait duimschroeven Poolse media aan

Nieuws uit niet Poolse media
Lech
Berichten: 4933
Lid geworden op: vr aug 19, 2011 12:30 pm

Overheid draait duimschroeven Poolse media aan

Bericht door Lech » wo dec 23, 2020 6:54 am

Overheid draait duimschroeven Poolse media aan
Als grootaandeelhouder van twintig regionale kranten, honderdtwintig weekbladen en vijfhonderd nieuwssites wordt de Poolse overheid een journalistieke speler van formaat, ziet Arnout le Clercq.

Arnout le Clercq22 december 2020, 22:27
Afbeelding
Een persconferentie over het Junior Eurovisiesongfestival in Polen.Beeld EPA


De overname van media-bedrijf Polska Press door staatsoliegigant Orlen zorgt leidt tot onrust in Polen. Orlen, waarvan de Poolse overheid met 27 procent de grootste aandeelhouder is, verwerft hiermee twintig regionale kranten, honderdtwintig weekbladen en ongeveer vijfhonderd nieuwssites. Samen goed voor een bereik van 17,4 miljoen mensen, aldus Orlen-directeur Daniel Obajtek eerder deze maand. Er zijn geruchten dat Orlen ook de uitgever van krant Rzeczpospolita wil overnemen, maar die blijven onbevestigd.

De aankoop van Polska Press, dat hiervoor in handen was van Duitse uitgever Verlagsgruppe Passau, moet begin volgend jaar rond zijn. Het maakt deel uit van een ‘nieuwe strategie’ van het oliebedrijf, schrijft Obajtek in een verklaring. Kritische Poolse media stellen dat er achter de manoeuvres van Orlen politieke motieven schuilgaan.

Het is geen geheim dat de Poolse regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) meer invloed op de media in het Centraal-Europese land wil uitoefenen. Een van de beoogde methodes hiervoor is het ‘herpoloniseren’ van Poolse media in handen van buitenlandse uitgevers. ‘Poolse media moeten Pools zijn’, zei PiS-leider Jaroslaw Kaczynski in juli dit jaar, oftewel: krantentitels moeten in handen van Poolse bedrijven komen en daarmee terugkeren naar de invloedssfeer van de regering.

Sinds PiS aan de macht kwam in 2015, oefent de partij controle uit over het persagentschap PAP en de publieke omroep (televisiezender TVP en Polskie Radio). TVP is inmiddels verworden tot een propagandazender die critici van de regering door het slijk haalt. De verslaggeving is soms hallucinant, bijvoorbeeld bij de protesten tegen de strengere abortuswet in Polen. De demonstranten zouden ‘kannibalisme goedkeuren’ en een ‘nazistisch en satanisch’ symbool gebruiken volgens een item over hoe ‘links fascisme Polen vernietigt’.

Journalisten die zich destijds niet konden vinden in de nieuwe lijn van TVP, vertrokken. De angst is dat dit ook gaat gebeuren bij de regionale media. Een journalist uit het wojwodschap Kujawsko-Pomorskie, waar Polska Press drie kranten heeft in de steden Bydgoszcz en Torun, vertelde aan de Gazeta Wyborcza dat er een ‘grote opruiming’ wordt verwacht. Wie overblijft, ‘schrijft wat verwacht wordt, of gaat op zoek naar een nieuwe baan’.

Orlen heeft ook een stevige vinger in de pap bij de distributie van media. Sinds november is het oliebedrijf met 65 procent de grootste aandeelhouder van Ruch, de beheerder van 15 duizend kranten-kiosken in Polen. In de tankstations van Orlen zou het personeel instructies krijgen kritische kranten als de Wyborcza uit het directe zicht van klanten te plaatsen.

En maandag kwam een nieuw plan van vicepremier Jacek Sasin boven water: hij wil het advertentiebudget van staatsbedrijven onderbrengen bij het communicatiebedrijf Sigma Bis, een onderneming van Orlen. Hiermee kan Orlen de geldkraan naar kritische media dichtdraaien en een grotere cashflow dirigeren naar eigen titels of pro-PiS-media. Dat laatste gebeurde al. Pro-overheidsmedia als Gazeta Polska, Sieci en Do Rzeczy kregen afgelopen jaren meer advertenties van staatsbedrijven terwijl deze bij de Gazeta Wyborcza werden gedecimeerd.

‘In Hongarije begon het ook bij de lokale media’, kopte een opiniestuk in weekblad Polityka over de overname van Polska Press. Controle over distributie, advertenties en ten slotte de inhoud doen inderdaad denken aan hoe Viktor Orbán de journalistiek in zijn land de duimschroeven aandraaide. Het stemt positief dat er in de Poolse media de afgelopen weken veel aandacht was voor de overname van de regionale kranten. Het laat zien dat het medialandschap divers en veerkrachtig is. Hopelijk blijft dat zo.



https://www.volkskrant.nl/columns-opini ... ~b94d9ebb/

Plaats reactie