De reis gaat alleen in het begin een paar dagen door Polen. Daarom heb ik in eerste instantie deze reportages op enkele andere fora geplaatst. Op verzoek van de eigenaar/beheerder van dit forum nu ook hier. De vervolg-delen zullen dus niet door Polen gaan. Deel 2 zal vrij snel verschijnen, deel 3, 4 en 5 zijn momenteel nog in de maak.
Helaas heb ik niet overal foto's van. Veel stationsgebouwen, omdat nostalgische stations mijn interesse hebben, maar ook foto's vanuit de trein. Daarbuiten is het maar net of ik de tijd nam om de camera uit de tas te pakken. Hoe dan ook, veel bijzondere plaatjes van een reis die niet bepaald doorsnee te noemen is.
Een kaartje van de reisroute:
Dag 1: Reis Nederland - Szczecin (Polen)
De reis begint met een rit naar Leer. Een rustige rit op de zondagmorgen. De eerste reismogelijkheid die dag heeft een aankomst van 11:35 in Leer en vervolgens een overstap van 7 minuten voor de trein naar Bremen. Als ik deze aansluiting zou missen, zou dat betekenen dat ik moest kiezen tussen overnachten in Duitsland of het laatste stuk van 40 km fietsen. Maar gelukkig ging het goed. Voorheen moest ik altijd door de tunnel naar het andere perron, maar de trein van Arriva stopte bij het eiland-perron! De Schöneswochenende Ticket had ik vooraf al gekocht. Een ideaal kaartje omdat deze geldig is tot aan Szczecin. De andere aansluitingen waren ruim, de kans was klein dat het nog mis zou gaan. Via Bremen en Hamburg naar Lübeck gereisd. Mijn ervaringen met dit traject waren niet geweldig, vaak erg druk. En dat was ook dit keer het geval. Daarnaast zijn de stations van Bremen en Hamburg een ramp voor fietsen: Hoge trappen maar liften waar lange rijen voor staan. Gelukkig duurde dit gedrang slechts tot iets vóór 16.00u, aankomst in Lübeck.
Vanaf Lübeck rijdt een RE rechtstreeks naar Szczecin. Deze doet er 4:41 over. Het langste Nahverkehr-traject dat ik ken. Er zijn delen van de spoorlijn waar de RE bij elk station stopt, er zijn ook delen waar ook private vervoerders actief zijn, de RE stopt daar niet overal.
Tussenstop op station Bad Kleinen, een kleine plaats met nog geen 4000 inwoners. Hier staat de trein ongeveer 10 minuten stil. Het is duidelijk dat dit in het verleden een belangrijk station was. Het stationsgebouw staat tussen de sporen, maar er zijn geen perrons. Het gebouw is alleen toegankelijk via de tunnel onder de sporen door. Het gebouw is leeg. Ooit was er een loket en zelfs een restaurant. Nu is er alleen een kale wachtruimte en in een hoekje zit nog een openbaar toilet verstopt. Heel apart.
De RE naar Szczecin.
Het is een klein treintje. Druk is het niet, dus relaxed reizen.
Nog een tussenstop, dit keer in Sponholz. Klein stationnetje, waar nog een soort van stationschef aanwezig is. Een klein handje vol reizigers zit al vanaf Lübeck in de trein, voor de rokers gelegenheid voor een sigaret, wat veelvuldig gebeurt.
De trein rijdt door naar Szczecin. Aankomst rond 9.00u. Het hotel is dichtbij. Ik ben er eerder geweest, dus snel gevonden en ook dit keer is het hotel rustig.
Met veel moeite lukt het om kaartjes te kopen voor de volgende dag: Met de TLK naar Katowice, en vervolgend door naar Sól Kiczora.
Dag 2: Reis Szczecin - Sól Kiczora
Vroeg opstaan, want de trein vertrekt om 5:58 al. Een TLK. Ik heb een eerste klas kaartje gekocht. De TLK's schijnen nog wel eens vol te zitten, en het prijsverschil is niet groot. Voor omgerekend ongeveer 27 euro reis ik de lange afstand. Reservering is verplicht in de eerste klas. De trein is erg rustig, maar helaas mijn plaats is niet bij het raam. Ik probeer iets te regelen met de conducteur. Hoewel hij geen Engels spreekt, lijkt hij het te snappen, en wijst een andere plek. Niemand lijkt iets met reserveringen te doen en mijn nieuwe plaats wordt ook niet opgeëist.
TLK's zijn een soort Intercity's die wat vaker stoppen. Ook in stations die voor Nederlandse begrippen klein zijn. Veel leuks te zien, maar helaas ook veel regen. Een deel van de spoorlijn is gemoderniseerd, een verschijnsel wat je in Oost-Europa wel meer ziet: Meters hoge geluidswallen, en sommige dorpjes hebben nog een station wat bestaat uit een nieuw perron met enkel een glazen hokje. Vreselijk dus, in vergelijking met hoe het voorheen was. De trein stopt ook op de grote stations Poznań en Kraków. Deze stations zijn veranderd in enorme bouwputten in verband met het EK-voetbal.
Tegen 15.00u aankomst in Katowice. Vanaf daar rijdt een regionale trein naar Sól Kiczora. Ik koop een Regio Karnet, een treinkaartje waarmee voor ca. 15 euro 3 dagen onbeperkt gebruik kunt maken van regionale treinen. Erg handig! Fietskaartje kopen was lastig, maar lukte uiteindelijk ook.
Om 15.33 komt stipt de trein naar Sól Kiczora binnen. Ik zoek het achterste deel van de trein op. Daar is een grote ruimte waar fietsen kunnen staan. Van eerdere ervaringen weet ik dat je regelmatig wordt weggestuurd als je een fiets neer wil zetten in de grote ruimte in het voorste deel van de trein, achter de machinist. De conducteurs zitten daar en die hebben graag het rijk alleen. Ik word weggestuurd door een enorme bullebak, die wijst naar een smal balkon waar geen fietsen horen. Ik lijk mij vergist te hebben in de rijrichting. Gelukkig heb ik nog tijd om aan de andere kant van de trein te komen, want die fiets op dat smalle balkon is erg onhandig.
De reis loopt uitstekend! Geen treinen gemist, en dat betekent dat ik de mogelijkheid heb om ergens uit te stappen om een paar stations verder een latere trein te pakken. Een deel van het traject loopt door de bossen met een aantal interessante toegankelijke stations in communistische na-oorlogse bouwstijl. Helaas dat plannetje valt in het water, want het gaat alleen maar harder regenen.
Ik arriveer dan ook vroeg in Sól Kiczora. Het ligt op ongeveer 12 km afstand het eindpunt van de treinen, Zwardoń, aan de grens met Slowakije.
Ik heb een kamer gehuurd in een pension. Hotel ligt in het bos, niet aan een weg. Inmiddels is het opgehouden met regenen en ik zoek een weg door het bos, en kom terecht in de achtertuin van het pension.
Sól Kiczora is klein. Er zijn geen voorzieningen. 10 km verderop ligt Rajcza, waar een aantal winkels en restaurants zijn, waaronder een goede pizarria. Een royala pizza eten kost inclusief drankjes nog geen 5 euro. Het is al donker, en de weg terug naar het pension is heel donker, zowel door de bergen als door het ontbreken van straatverlichting buiten de dorpen.
Dag 3: Verblijf Sól Kiczora, fietstocht door de omgeving
Het weer is flink verbeterd, waardoor het mogelijk is om wat foto's te nemen.
Uitzicht vanuit de kamer.
Pension. Nog geen 15 euro per nacht. Eenvoudige kamer, maar wel netjes en met internet.
Station Sól Kiczora. Geen gebouw omdat het dorp zo klein is.
Ik besluit om te fietsen in noordelijke richting. Het volgende dorp is Sól. Station Sól heeft wel een gebouw. Loket blijkt kort geleden gesloten te zijn. Dat is met een groot deel van de stations aan deze spoorlijn gebeurd.
Station Rajcza. De gebouwen hebben dezelfde bouwstijl. Ook op dit station zijn de reizigersvoorzieningen om zeep geholpen. Er stoppen nog wel treinen. Een deel van de treinen heeft dit station als begin- en eindpunt, slechts een deel van de treinen rijdt verder richting Zwardoń, waardoor er maar weinig treinen komen de meest zuidelijke stations.
De spoorlijn door het fraaie landschap.
Na een tijd fietsen en een handvol dorpen verder kom ik aan in een wat grotere plaats: Żywiec, ruim 32.000 inwoners. Het is vooral bekend van het gelijknamige biermerk. Hier een foto van het station, gemaakt vanaf een voetgangersbrug over de sporen. Het stationsgebouw is groot, en er zijn wel 5 perronsporen, maar schijn bedriegt: Er stopt slechts een doorgaande trein, de lijn Zwardoń - Katowice. In het verleden waren er aftakkingen, maar daar rijden helaas geen passagierstreinen meer. Er is wel een stationshal met loketten.
Helaas krijg ik met regenbuien te maken en moet ik schuilen. Een paar uur later wordt het weer droog. De tocht eindigt op station Łodygowice. Fraai gebouw. Overdag is er nog een loket open, maar 's avonds is het verlaten en dat is duidelijk te zien. Het is niet heel laat, omdat er zo weinig treinen doorrijden naar Sól Kiczora. Het is kiezen tussen vroeg in de avond of heel laat.
Dag 4: Verblijf Sól Kiczora, verder langs de spoorlijn en bezoek Auschwitz
Op de heenreis was ik van plan om een deel van de spoorlijn tussen Katowice en Sól Kiczora te fietsen, maar door de regen ging dat niet door. Ik stap op de trein richting Katowice, en stap uit in Kobiór.
Station Kobiór vanaf de straat. Zoals wel vaker in Polen ligt het dorp een eind verderop. Dit station ligt middenin het groen. Om het station staan wat gebouwtjes die in het verleden gebruikt werden door de spoorwegen. Die zijn allemaal bewoond, zelfs piepkleine huisjes. Het stationsgebouw is verlaten, maar de wachtruimte is nog gewoon open.
Na een tocht door het bos en een paar dorpen met helaas weer de nodige regenbuien, kom ik aan bij station Goczałkowice. Zo'n na-oorlogs oostblok-gebouw, het is alsof dat niet mooi mocht wezen. De rechterkant is nog gebruikt als bemande wachtpost.
De hal is open, opmerkelijk netjes. Loketten gesloten, ondanks de ruim 6000 inwoners.
De tocht gaat verder. Buiten Goczałkowice ligt dit meer.
Het volgende station heeft dit fraaie maar vervallen gebouw. Het begint weer te regenen. Aangekomen in Czechowice, een wat grotere plaats, besluit ik naar Auschwitz (Oświęcim) te gaan. Helaas verlies ik kostbare uren door in een verkeerde trein te stappen: Alleen het perron staat aangegeven, er staat aan beide kanten een trein. Er staat niets op de trein. Ik stap in een trein, en krijg een bevestigend antwoord als ik vraag of deze naar Oświęcim gaat. Helaas, het blijkt de verkeerde te zijn.
Uiteindelijk kom ik wel in Oświęcim terecht.
Het voormalige concentratiekamp ligt vlakbij het station.
Auschwitz staat vooral bekend om Auschwitz-Birkenau, het vernietigingskamp. Auschwitz bestaat echter uit drie kampen. Ik heb het eerste kamp bezocht, wat is gebouwd als werkkamp. Vreemd genoeg zijn de foto's indrukwekkender dan het kamp in het echt. Dat komt door de vele toeristen en reconstructies die duidelijk niet origineel zijn. Ik had verwacht dat er bijna niemand zou zijn, en dat er vooral restanten zouden liggen van wat ooit het kamp was. Desondanks krijg je wel een helder beeld van de waanzin die zich hier heeft afgespeeld. Het terrein is kleiner dan verwacht, onvoorstelbaar dat hier 20.000 mensen zaten.
Auschwitz-Birkenau heb ik niet bezocht. Ik kon het niet vinden, achteraf blijkt dat het vlakbij lag aan de overkant van de spoorlijn. Een gevolg van slechte voorbereiding, door de regen die steeds weer opdook moest ik voortdurend op het moment bepalen wat ik zou gaan doen.
Het huidige station van Auschwitz.
Interieur van de regionale trein. Meestal goede zitplaatsen, maar er zijn ook een aantal exemplaren met harde plastic banken. Die trein tref ik onderweg terug naar Sól Kiczora.
Dag 5: Reis naar Košice (Slowakije)
Er volgen maar liefst drie reisdagen, waar ik in rustig tempo naar Oradea in Roemenië reis. Het was net niet mogelijk om het in twee dagen te doen, zonder het gebruik van IC's en krappe overstaptijden. Voordeel is wel dat deze drie dagen volop gelegenheid bieden om veel te zien. Ik zal dan ook veel met de fiets doen, als het weer goed is.
Deze eerste reisdag gaat de reis naar de stad Košice. Het is stralend weer, dus ik ga vanuit het pension fietsen. Lekker flexibel, aangezien er maar weinig treinen rijden, en de mogelijkheid om ook het laatste stukje Polen zuidelijk van Sól Kiczora. Eerst de kamer afrekenen in het pension. Het is al belachelijk goedkoop, ronden ze het bedrag ook nog eens flink naar beneden af. Het blijkt dat ik de eerste buitenlandse gast ben. De familie is al een paar jaar bezig, maar tot nu toe alleen Poolse toeristen.
De weg die door het gebied loopt. Een opmerkelijk goede weg. Overal borden waarop staat dat het door de EU is gefinancierd. Een Pools gezin die ik ontmoette in het pension, vertelde dat dit voor bijna alle goede wegen in Polen geldt. Ik ga van deze weg af om een meer afgelegen route te volgen.
Een paar foto's van de tocht door de bergen die steeds mooier worden. Bestemming is het dorp Zwardoń, eindpunt van de treinen. Zwardoń is een wintersport-oord.
Zeer steile afdaling. Lopen dus. Zwardoń ligt in het dal. Evenals de spoorlijn.
Fraai uitzicht.
Station Zwardoń. Ondanks het toeristische karakter veel verval, veel verlaten winkeltjes en restaurants. Bijna uiteraard is ook hier het stationsgebouw gesloten.
Station Zwardoń. Hier eindigen de treinen. Achter mij loopt het spoor door naar Slowakije. Een paar keer per dag rijdt een Slowaakse trein tot Zwardoń.
Ik zoek een weg door het bos. Er staan restanten van hekken, vermoedelijk de voormalige grens.
5 minuten later is het eerste Slowaakse station in zicht: Skalité-Serafínov. Slowakije is prachtig! Alles is een stuk netter dan Polen.
Skalité heeft wel vijf stations, dit is het belangrijkste station.
Het volgens doel is Žilina. Vanaf daar vertrekt een trein naar Košice. Waarschijnlijk gaat fietsen tot aan Žilina niet lukken, ik zal de laatst mogelijke trein nemen bij een van de stations.
Nog even een kijkje binnenin.
Skalité Zastávka, het laatste station van het langgerekte Skalité.
Het achtervoegsel "Zastávka" wordt vaak gebruikt voor een kleine stop in Tsjechië/Slowakije, en betekent letterlijk "halte". Er zijn bij zo'n "Zastávka" nooit inhaalsporen, soms wel een gebouw waar kaartjes worden verkocht. Dit gebouw is eind 2009 gesloten.
Station Čierne pri Čadci.
De fraaie omgeving. Zeer landelijk.
Het markante stationsgebouw van Čadca, een wat grotere plaats met ruim 26.000 inwoners. Het is tijd om de trein te nemen.
Met veel moeite koop ik hier mijn treinkaartjes. Opvallend is het mariabeeld boven de loketten. Dit is de eerste keer dat ik religieuze symbolen zie in stations, in Slowakije kom ik het later nog op een paar andere stations tegen.
De trein.
Foto vanaf perron na aankomst in Žilina. Bergachtig, bijzonder mooi gebied.
Stationshal. Nog helemaal authentiek. Mooi! Hier moet ik een lange tijd wachten. Gelukkig blijkt er een stationsrestauratie te zijn, helemaal gemoderniseerd, nog redelijk goedkoop en met internet.
De voorkant van station Žilina.
De R-trein naar Košice heeft een uur vertraging. Nog langer wachten. Helaas wordt het snel donker, het traject is schitterend. In Košice het hotel al gauw gevonden. Ondanks dat Košice de tweede stad van Slowakije is, is het er erg rustig 's avonds laat. Het hotel is uitstekend, maar wel duur (50 euro).
Dag 6: Reis Košice - Debrecen (Hongarije)
De tweede reisdag heeft Debrecen als bestemming.
Om de drukte te vermijden zoek ik het kleine station Košice Predmestie op, aan de rand van het centrum.
Slowakije is mooier dan ik dacht, ver boven alle verwachtingen. Daarom kooop ik een kaartje tot aan station Borša, om vanaf daar nog een stukje door Slowakije te fietsen.
Station Borša (ca. 1200 inwoners).
Interieur.
Ouderwetse spoorwegovergang, die vanuit het stationsgebouw wordt bediend.
Het dorp.
Grensovergang met Hongarije.
Ik fiets door tot aan station Sárospatak.
Kaartjes kopen gaat opmerkelijk gemakkelijk. De lokettist begrijpt meteen wat ik bedoel. Dat blijkt overal in Hongarije het geval te zijn, in tegenstelling tot Polen waar het steeds moeilijk ging.
Ook opmerkelijk is de drukte. Sárospatak heeft een kleine 14.000 inwoners.
Een fijne oude trein met ramen die ver open kunnen, zodat er gefotografeerd kan worden.
Veel stations zijn bemand met een stationschef. Het is authentiek treinreizen in Hongarije.
Station Füzesabony. Hier moet ik overstappen. Er is een kortere reisroute, maar die is wegens werkzaamheden niet mogelijk.
Stationshal. Verder is er niets in het station. Restauratie is gesloten.
Groot gebouw.
De trein naar Debrecen is er keurig op tijd. Weer een prachtige rit.
Station, foto vanuit de trein.
Dichtgegroeid meer.
Station met stationschef.
Station.
De vlakte met schaapskudde. Met echte herder en hond, niet zo duidelijk te zien. Veel van deze taferelen gezien in Hongarije en Roemenië.
Het Hongaarse landschap. Een groot deel van het land bestaat uit deze lege vlakte.
Nog een tussenstop.
Debrecen blijkt een zeer drukke stad te zien. Geen foto's gemaakt, ik had de handen vol aan het verkeer.
Hier eindigt deel 1. In het volgende deel zal de reis vervolgd worden naar Roemenië.
.