Het bewogen leven van Alfons Raichert, Poolse bevrijder van Breda

Lech
Berichten: 4935
Lid geworden op: vr aug 19, 2011 12:30 pm

Het bewogen leven van Alfons Raichert, Poolse bevrijder van Breda

Bericht door Lech » vr mei 01, 2020 5:13 am

Het bewogen leven van Alfons Raichert, Poolse bevrijder van Breda
Afbeelding
De cover van de biografie van de Poolse oorlogsveteraan en bevrijder van Breda AlfonsRaichert, opgetekend door Jacques Jespers © familie Raichert

75 JAAR BEVRIJDINGBREDA - Met Roman Figiel (94) is Alfons Raichert (95) de laatste, nog in Breda wonende Poolse bevrijder. Het levensverhaal van Raichert is door de Bredase geschiedschrijver Jacques Jespers in boekvorm uitgebracht. De biografie leest als een heldendicht, ook al zegt Raichert zelf in het boek: ‘Helden, die bestaan niet.’

Jespers interviewde Raichert al decennia geleden. ,,We leerden elkaar kennen in 1994, tijdens de bevrijdingsfeesten in Nieuw-Ginneken, die Alfons bijwoonde als veteraan van de 1e Poolse pantserdivisie. Hij vertelde die dag al uitgebreid over zijn enerverende leven.”

Cassettebandjes
Zo’n vijf jaar later stelde Jespers voor aan Raichert om dat verhaal op – toen nog – cassettebandjes vast te leggen. Achttien uitgebreide gesprekken volgden, de bandjes en de uitgetypte weergave daarvan schonken Jespers en Raichert aan Stadsarchief Breda.

Alfons Raichert heeft ongelooflijk veel meegemaakt in zijn leven. Zijn vader overleed in 1940 in concentratiekamp Buchenwald, zijn moeder een jaar later aan kanker. De jonge Alfons zat op dat moment al in Duitsland waar hij te werk werd gesteld. Zijn moeder heeft hij alleen nog in haar kist gezien.

Atlantikwall
Later werd hij gedwongen om in Frankrijk mee te werken aan de Atlantikwall, de verdedigingslinie van nazi-Duitsland tegen de geallieerden. Bevrijd door de Engelsen belandde hij in 1944 in Groot-Brittannië, waar hij zich als 19-jarige aansloot bij de Poolse divisie, die onder leiding van generaal Maczek Zuid-Nederland zou bevrijden. Inclusief Breda, waar hij ter hoogte van de winkel van Jaak van Wijck op de Ginnekenweg Annie Deleij ontmoette, die zijn vrouw zou worden. In januari van dit jaar is zij overleden.
Afbeelding
De eerste ontmoeting met zijn vrouw Annie op de Ginnekenweg, voor de dichtgespijkerde winkelpui van Jaak van Wijck. © Johan Van Gurp REPRO

Slecht behandeld
In zijn levensverhaal staat Raichert ook stil bij de periode ná de oorlog. En bij het feit dat de bevrijders van Breda bepaald niet altijd als helden bejubeld werden. Integendeel. Hij vertelt hoe hij slecht behandeld werd op zijn werk, door zijn huurbaas en bij het woningbureau. Hoe hij, na een kort verblijf in Terneuzen, bij terugkeer in ‘zijn’ Breda de stad uitgegooid dreigde te worden omdat hij niet meer in Breda stond ingeschreven.

Openhartig
Ook al zijn de interviews 20 jaar geleden afgenomen, Jespers herinnert zich de ontmoetingen en de soms emotionele gesprekken nog heel goed. ,,Alfons Raichert was een goed verteller. Heel gedetailleerd. En hij was zeer openhartig. Delen van zijn verhaal heb ik niet op papier gezet, die vond ik te persoonlijk.”

Waarom zo lang gewacht met het boek? Jespers, die sinds zijn pensionering met regelmaat boeken uitbrengt: ,,In die tijd was ik daar nog helemaal niet mee bezig. En wist niet of het verhaal voldoende interessant was om een heel boek mee te vullen.”

Ja, dus. Het boek, inclusief voorwoord van burgemeester Paul Depla, telt 180 boeiende pagina’s. Dat Jespers zo graag met Alfons Raichert in gesprek ging, heeft twee redenen. Ten eerste: zijn interesse in geschiedenis, die van Breda in het bijzonder.

Ingekwartierd
Ten tweede: ,,Na de oorlog waren veel Poolse militairen voor kortere of langere tijd ingekwartierd bij mensen thuis. In mijn ouderlijk huis aan de Valkenierslaan woonde van november 1944 tot eind 1979 Kazimierz Starego. Hij werd voor mij een tweede vader, ik ben later diverse keren met hem naar zijn familie in Polen gegaan.”

Op een zeker moment ontstond het plan dat Jespers Starego zou interviewen over diens tragische verleden, waaronder twee jaar gevangenschap in Siberië. ,,Kort na dat voornemen werd hij ziek en overleed. Onze langdurige vriendschap is ongetwijfeld de basis geweest voor dit boek.”

Alfons Raichert – Levensverhaal van de Poolse oorlogsveteraan. Auteur: Jacques Jespers.



Vertaling boek in Pools
Het bijzondere levensverhaal van Alfons Raichert (Bytków, 9 februari 1925) wordt ook in het Pools uitgegeven. Dochter Hella Raichert heeft hierover contact gehad met Jan Józef Kasprzyk, hoofd van het Bureau voor oorlogsveteranenzaken in Polen. ,,Hij heeft toegezegd het boek op hun kosten te laten vertalen en in Polen op scholen en bibliotheken te verspreiden.”

Verkrijgbaar vanaf 4 mei
Het leek de familie Raichert en Jacques Jespers mooi om de Nederlandse versie van het boek te presenteren rond de officiële opening van het Generaal Maczek Museum op 31 maart. Die opening is door de coronacrisis uitgesteld tot 23 oktober. Zo lang willen ze niet wachten, daarom is het boek (à 16 euro) al verkrijgbaar bij De Vrije Boekhandel in de Veemarktstraat vanaf 4 mei, de dag van Dodenherdenking. Een dag later vieren we landelijk 75 jaar bevrijding. Mede namens Poolse helden als Alfons Raichert.


Afbeelding
Alfons Raichert en zijn vrouw Annie in 2004 op de plek waar ze elkaar 60 jaar eerder voor het eerst ontmoet hadden, voor de etalage van de winkel van Jaak van Wijck. © Johan Van Gurp/Stadsarchief Breda



https://www.bndestem.nl/breda/het-bewog ... oogle.com/

Plaats reactie