Dit zijn vermoedelijk Debora de Koning en Ignaz Kurt Rosenblatt die op 9 september 1942 in Westerbork zijn getrouwd. De erepoort bij de trouwbarak wordt gevormd door medekampbewoners met hun gereedschappen.Beeld Tot de dood ons scheidt / Collectie Beeldbank WO2 – NIOD
`Wist je dat oudtante Annie getrouwd is in Kamp Westerbork?’ Fotograaf en schrijver Saskia Aukema (47) liet de koffie die haar vader aangaf, bijna uit haar handen vallen. Trouwen in gevangenschap, te midden van de gruwelen van het naziregime. Kon dat? En waaróm?
Toch gebeurde het, en haar verbazing groeide toen ze ging zoeken en ontdekte hoeveel brieven, dagboeken en ooggetuigenverslagen ervan bestonden. Precies 261 huwelijken bleken er gesloten in Westerbork tussen 4 september 1940 en 17 september 1944. De bezetters hadden een barak vrijgemaakt voor de burgerlijke stand, soms toog een afgevaardigde van de gemeente Westerbork meerdere dagen per week naar het kamp om de huwelijken te voltrekken. Aukema: ‘Ik wist meteen: hier wil ik een boek over maken.’
De trouwfoto’s die ze verzamelde in Tot de dood ons scheidt lijken vaak hartverscheurend alledaags. Jonge mensen met gekapt haar kijken verwachtingsvol in de camera. Op sommige foto’s dragen de bruiden een witte jurk: soms dezelfde, blijkt. Hij circuleerde een tijd in het kamp en wie hem paste, mocht hem lenen. Aukema documenteerde ook briefjes met tekeningen en felicitaties: hartelijk geluk gewenst, afzenders: ‘De bewoners van barak 42-43’. En het menu van de bruiloft van Rosina Polak en Henri Vles uit 1943 dat ze vond, klinkt dan wel enigszins armoedig, maar voor een oorlogsmaal toch ook weer feestelijk: bouillon met een sneetje brood, sperzieboontjes, goulash en pudding toe.
Aandoenlijk is het papier waarop de jonge Rosina en Henri hun handtekeningen hebben geoefend, keer op keer, voor de huwelijksakte die ze later die dag zouden gaan tekenen. Het was een verstandshuwelijk, zoals die wel vaker bleken voor te komen in Westerbork: wie van waarde was voor het dagelijks leven in het kamp, werd minder snel op transport gezet, net als zijn of haar partner. ‘Een belangrijke man op de registratie kwam naar mij toe en zei: ‘Je moet trouwen om je sperre veilig te stellen’, citeert Aukema de bruidegom. ‘Dat hebben we toen maar gedaan. (...). In mei 1945 is in het kamp onze dochter geboren. Hoewel het huwelijk gedwongen was, was het wel echte liefde tussen ons.’
De plattegrond van Kamp Westerbork in augustus 1944, getekend door A.V. Hartogh. Bij het rode pijltje: de trouwbarak, waar de burgerlijke stand was gevestigd.Beeld Tot de dood ons scheidt
Lees het gehele verhaal hier: https://www.volkskrant.nl/mensen/deze-s ... ~b75d528e/