Poolse ngo's hoeven niet meer te rekenen op steun van de reg

[bertvaneck]

Poolse ngo's hoeven niet meer te rekenen op steun van de regering

Oppositie waarschuwt voor autocratische regering

Poolse organisaties die zich inzetten voor minderheden of mensenrechten hoeven niet meer te rekenen op steun van de regering. Een wet waarover de senatoren in Warschau woensdag debatteren, geeft de regering de macht om de financiering van non-gouvernementele organisaties (ngo's) bij te sturen. Voor ngo's die zich inzetten voor bijvoorbeeld vrouwenrechten of lhbt'ers, zal de toegang tot subsidie daarmee een stuk moeilijker worden.

Door: Jenne Jan Holtland 20 september 2017, 02:00

Blijf op de hoogte


Iedere dag rond lunchtijd het belangrijkste nieuws van de ochtend, de mooiste fotografie en het gesprek van de dag? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.



Het is geen geheim dat de regering onder leiding van Recht en Rechtvaardigheid (PiS) het maatschappelijk middenveld een stevige duw in conservatief-katholieke richting wil geven. 'Orde' is nodig, verklaarde premier Beata Szydlo, in een tijd waarin 'veel ngo's nog onderhorig zijn aan de vorige regering' - een verwijzing naar de tijd dat Polen onder Donald Tusk zijn katholieke veren leek af te schudden. Volgens Szydlo zijn de huidige wetten discriminerend voor kleine ngo's met een christelijk oogmerk.


Orde is nodig, veel ngo's zijn nog onderhorig aan de vorige regering
— Premier Beata Szydlo
Oppositieleden en waakhondorganisaties waarschuwen dat Polen verder dreigt af te glijden in autocratische richting. 'U wilt de sector controleren zoals Poetin en Orbán dat doen', zei parlementslid Monika Wielichowska (Burgerplatform) tegen minister Piotr Glinski (Cultuur). Eerder legde de PiS-regering de publieke tv en radio aan banden, met als gevolg dat die nu fungeren als luidsprekers voor het regeringsstandpunt. Staatszender TVP maakt al geruime tijd stemming tegen grote, regeringskritische ngo's.

De nieuwe wet roept een instituut in het leven - een soort toezichthouder op ngo's. Dit 'Nationaal Instituut voor Vrijheid' komt onder de directe bevoegdheid van premier Szydlo, en moet erop gaan toezien dat kleine clubs op het platteland evenveel toegang krijgen tot subsidies als hun concurrenten uit de grote steden. Subsidies zijn voortaan bedoeld voor het promoten van 'sociale en christelijke waarden'. Zodra de senaat met de wet instemt, hoeft alleen president Andrzej Duda nog te tekenen.



Ook mag het instituut jaarlijks een slordige 23 miljoen euro verdelen. Organisaties voor feminisme, natuurbescherming, lhbt-rechten en immigrantenrechten worden vrijwel zeker op dieet gezet, omdat ze niet in het conservatieve wereldbeeld van PiS passen. 'We zijn bang dat ngo's dichtbij de partij straks voorgetrokken worden', aldus Lukasz Domagala van de Federatie van Poolse NGO's (OFOP), een paraplu-organisatie waar 500 organisaties aan verbonden zijn.

Eerder verbrak de regering zonder nadere toelichting de samenwerking met een club uit Krakau die zich inzet tegen genderdiscriminatie. Een adviesraad die racisme aankaartte, werd simpelweg opgeheven.




Op weg naar een nieuwe katholieke elite met een sterk patriottisch ethos



Nieuwe katholieke elite

Het lijkt er sterk op dat PiS-partijvoorzitter Jaroslaw Kacynzki een soort nieuwe katholieke elite wil klaarstomen. Geen sector blijft daarbij onaangeroerd: niet de rechterlijke macht, noch media, ngo's, onderwijs en leger. 'Ons doel', verklaarde hij afgelopen zomer op het PiS-partijcongres, 'is om de Poolse intelligentsia weer tot leven te wekken', met een 'patriottisch ethos en grotendeels gekoppeld aan de kerk.' Het zijn teksten die aanslaan, gelet op de peilingen. In de nieuwste scoort PiS 44 procent van de stemmen, tegen 38 bij de laatste verkiezingen.

De meest bekende namen in Polen - de stichting Stefan Batory, het Helsinki Comité - blijven buiten schot: hun budget komt uit het buitenland en van donateurs. Wel is de regering bezig de Batory-stichting op een andere manier aan te pakken. Batory verdeelt nu nog een meerjarige Europese miljoenensubsidie afkomstig uit Noorwegen, maar als het aan PiS ligt, komt dat potje ook onder regeringscontrole. Eerder probeerde Viktor Orbán (Hongarije) op vergelijkbare wijze het Noorse geld zijn land uit te jagen. Tussen Polen en Noorwegen lopen stroeve onderhandelingen.

[Plievo]

Tja, kritiek kunnen ze niet hebben..........