Berlijn dreigt Polen .

[bertvaneck]

Berlijn dreigt Polen

Door Rob Savelberg


Vandaag, 05:30 in BUITENLAND

De kersverse Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Heiko Maas (r), bespreekt met zijn even kersverse Nederlandse collega Stef Blok de situatie in Polen.


BERLIJN - Duitsland overweegt de EU-miljardenstroom naar Polen te stoppen. Als het dwarsliggende Warschau de onafhankelijke rechtsstaat in eigen land verder sloopt, dan denkt Berlijn erover na om de zeer royale steun te kappen. Dat verklaarde minister Heiko Maas van Buitenlandse Zaken gisteren tegenover deze krant.





De kersverse Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Heiko Maas (r), bespreekt met zijn even kersverse Nederlandse collega Stef Blok de situatie in Polen.


De kersverse Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Heiko Maas (r), bespreekt met zijn even kersverse Nederlandse collega Stef Blok de situatie in Polen.

Ⓒ foto AFP





In een donkerbruin zaaltje van de vroegere Rijksbank uit Hitlers Derde Rijk heette de net benoemde sociaaldemocraat zijn kersverse Nederlandse collega Stef Blok (VVD) welkom. Beide ministers, die allebei ook op Justitie actief waren, zijn het er roerend over eens dat de rechtelijke macht in Polen zwaar onder druk staat.

Duitsland en Nederland behoren tot de grootste geldschieters van de EU. Tussen 2014 en 2020 gaat 83 miljard euro naar het vroegere Oostblokland. Alle snelwegen, straten, treinen, trams, bruggen, bussen en de nieuwe metro worden door West-Europa mede betaald. Brussel heeft nu echter de ’nucleaire optie’ op tafel gelegd om Warschau in het gareel te krijgen, maar voorlopig baat het allemaal niet.

,,Wij verwachten concrete stappen van Polen, die verder gaan dan wat Warschau nu belooft”, dreigde minister Maas (SPD). ,,De rechtstaat is zeer belangrijk in Europa. Als die in het geding is dan wordt erover gepraat of dat met financiële subsidies in verbinding gebracht moet worden. Wij hopen dat Poolse voorstellen deze maatregelen kunnen verhinderen.”

Duitsland als grootste geldschieter van Polen weet dat in Brussel het gevecht om de nieuwe Europese begroting is begonnen. Warschau krijgt momenteel bijna tien miljard euro per jaar. ,,Wij sluiten niet uit dat het in stand houden van de rechtstaat mede bepaalt hoe de toekomstige begroting eruit ziet”, aldus Maas, die afgelopen weekeinde de Poolse president Duda aan de Wisla bezocht.

Ook voor minister Blok, die bij zijn eerste reis gelijk Berlijn als belangrijkste bondgenoot aandeed, staat de rechtsstaat centraal: ,,Dat is de hoeksteen van onze samenwerking in Europa. Wij zijn zeer bezorgd over de toestand van de justitie en we staan aan het begin van de onderhandelingen over het geld”, zei hij over de Poolse rechtstaat en het nieuwe Europese budget.

Daar is de afgelopen maanden het Grondwettelijk Hof in Warschau buiten werking gezet, bezette de oppositie rond Kerst uit protest het parlement, gingen tienduizenden demonstranten de straat op en tekende de EU en Washington gezamenlijk bezwaar tegen de NAVO-bondgenoot aan.

Maar veel helpt het niet. De scheiding der machten is verdwenen. De Poolse justitieminister Ziobro kan rechters zomaar benoemen en dat doet hij ook. Enige tijd geleden overleed zijn vader en Ziobro beschuldigt daarop de artsen schuldig aan zijn dood te zijn. Hij stuurde de politie ’s nachts bij huiszoekingen op onderzoekers af en ontsloeg rechters in Krakow om zijn zin te krijgen.

Ziobro is gelijktijdig aanklager en rechter, en blijkt zijn macht bij persoonlijke vetes te misbruiken. Rechters die in verschillende vonnissen een ander oordeel hebben, worden ontslagen. Toestanden zoals in een bananenrepubliek, aldus critici.

Blok: ,,Als je van de geneugten van de EU wilt genieten, dan moet je je ook aan de basisregels houden.” En dat is voor hem de onafhankelijke rechtspraak. Goede snelwegen, ook voor Nederlandse en Duitse exportbedrijven, maar alleen als daar het respecteren van wetten en onafhankelijke rechters tegenover staat.