Pientere vertaal-veteraan

Wil je iets laten vertalen? Schrijf het hier neer en wacht op de vertaling.
Plievo
Berichten: 2944
Lid geworden op: do aug 18, 2011 8:19 pm

Pientere vertaal-veteraan

Bericht door Plievo » di jun 06, 2017 4:00 pm


Pientere vertaal-veteraan


Van wieg tot graf Lisetta Stembor ging op de brommer naar Warschau om Pools te gaan studeren. Moskou en de BVD vertrouwden het niet. De Haagse trok zich er niets van aan.
Afbeelding

Lisetta Stembor (15 januari 1927 - 20 maart 2017) was op haar negentigste nog aan het werk. De vertaalster oogstte alom bewondering als ze weer, met haar grote zware versleten canvastas over haar schouder en een stok in de hand, op een tolken- en vertalerscongres present was.

Men noemde haar liefkozend en eervol de vertaal-veteraan. Lisetta schreef het eerste Pools - Nederlands en Nederlands - Pools woordenboek. Tevens was ze de auteur van de populaire gids Pools op reis. Toen het boek van Nobelprijswinnaar Milosz in de hele wereld vanuit het Engelse The captive mind werd vertaald kreeg Nederland met De geknechte geest van Lisetta een originele vertaling uit het Pools waarvoor de schrijver haar persoonlijk bedankte. Lisetta vertaalde naast de vele officiële documenten en handelscorrespondentie veel literaire werken. Die noeste arbeid verrichtte ze thuis aan de Haagse Mient. Een plek waar ze, na een avontuur van een aantal jaren, haar hele leven woonde.

Lisetta Stembor werd geboren als Elisabeth Stembord in een eenvoudig Haags arbeidersmilieu. Ze was pienter maar meer dan de Mulo zat er voor het meisje met de talenknobbel niet in. Ze ontdekte dat de laatste letter in haar achternaam ooit een verschrijving van een ambtenaar geweest was en bewoog hemel en aarde om die fout terug te draaien. Elk woord, elke letter, was belangrijk voor Lisetta die uren op de juiste vertaling van één zin kon zitten vlassen.

Na de mulo was ze gaan werken bij het eerste vegetarische hotel en restaurant in Den Haag. Pomona (thans het Parkhotel in de Molenstraat) was een trekpleister voor intellectuelen. Filosoof Wittgenstein logeerde er, net als Bertrand Russell.

Motieven
Als lid van de Bond van Jonge Vegetariërs ging Lisetta mee naar een wereldjeugdfestival in Warschau. De delegatie reisde naar Polen waar Lisetta midden in de Koude Oorlog een warme ontvangst kreeg. Polen stal haar hart. Dat er ook politieke motieven achter het wereldjeugdfestival staken interesseerde haar niet. Ze was geen spion al was dat voor de Binnenlandse Veiligheidsdienst én voor de Russische geheime dienst niet direct duidelijk.

Uit de archieven van de BVD blijkt dat er infiltranten meegingen met de Jonge Vegetariërs en ook de communisten hielden de Nederlandse delegatie scherp in de gaten. Ze verboden Lisetta op eigen gelegenheid te komen toen ze te kennen gaf met de brommer naar Moskou te willen reizen. ,,Dan kom ik niet'', zei Lisetta die met haar 'Batavus Bilonet' naar Warschau reed waar ze gebruik kon maken van een beurs om Pools aan de universiteit te gaan studeren.

Moeder
Als doctorandus vertrok ze vier jaar later naar Straatsburg om als tolk te gaan werken. Een internationale functie waarvan ze ontslag moest nemen toen haar vader overleed, om voor haar invalide moeder te kunnen zorgen. Terug aan de Mient richtte ze de stichting Nederland-Polen op en hield ze zich bezig met haar vertaalwerk. Menige Poolse stukadoor of schilder heeft recent nog, tegen gereduceerd tarief, zijn papierwerk door haar laten vertalen.

Lisetta Stembor overleed onverwacht op 90-jarige leeftijd. De politie vond haar thuis nadat vrienden alarm sloegen, omdat ze de telefoon niet aannam.

Plaats reactie