'Een hommage aan Wojtek’
12-04-2017 10:09 | Frank van Baarle
Een weblog van Frank van Baarle, Senior Mobiliteitsadviseur at Mobiliteitscentrum Glastuinbouw, exclusief voor de GroenteNetten en de Sierteeltnetten.
Het moet ergens in 2002 zijn geweest dat mijn baas de kantine binnen kwam lopen en Wojtek bij ons introduceerde; “Jongens dit is Wojtek. Hij is van het uitzendbureau en komt ons een paar dagen helpen”. Wojtek zocht op dat moment wanhopig naar het gat in de vloer waar hij in kon verdwijnen. Ik had direct interesse in deze schuchtere, zwijgzame Pool. Ik schakelde tijdens het knippen en pluizen regelmatig een tandje bij om met Wojtek te kunnen babbelen. Handen, voeten, Duits, Engels; alles werd erbij gehaald. Ik vond het reuze interessant zo’n mysterieuze Oost-Europeaan! Mijn baas hielp mij dan weer stilzwijgend af om ons uit elkaar te halen. Wojtek bleek met wat andere Polen in een huis te wonen aan de Westlaan in Pijnacker. Hij was afgestudeerd ingenieur maar kon in zijn eigen land geen werk vinden. Veel verder dan Pijnacker reikte mijn belevingswereld op dat moment niet en ik kon me dan ook totaal niet voorstellen hoe het voor Wojtek moet zijn geweest om ver weg van zijn familie en thuisland tussen de Nederlandse rozen te lopen.
Hoe anders is dat nu. Inmiddels ben ik getrouwd met een Poolse, vader van een halve Pool en ben ik toch wel zo’n drie keer per jaar in Polen voor familiebezoek. Ik snap nu ook beter waarom de Polen met Kerst en Pasen thuis MOETEN zijn. Ze geven daar zelfs hun baan voor op. Het is een enorme happening vol met tradities en de kerken zitten stampvol. De familiebanden in Polen zijn hecht.
Nieuws over Polen trekt, sinds ik mijn vrouw heb ontmoet, automatisch mijn aandacht. Wat mij opvalt is dat de berichtgeving voornamelijk negatief is. Het gaat altijd maar over ‘die dronken Polen’ die weer ergens tegenaan zijn gereden, Polen die overlast veroorzaken omdat ze met teveel mensen in een huis wonen, Polen die uitgebuit worden, of Polen die het werk van de Nederlanders inpikken. Dan vergeet ik nog bijna het absolute dieptepunt; het ‘Polen meldpunt’ van vriend Geert. Is er in Spanje ook een meldpunt voor Nederlandse jongeren die daar in de zomer aan de costa’s de hele boel kort en klein slaan?
Tevens bespeur ik zo links en rechts regelmatig wat misplaatste arrogantie bij Nederlanders ten aanzien van Polen omdat wij het hier zo goed voor elkaar denken te hebben. De kreet ‘Polen-werk’ hoor ik regelmatig voorbij komen. Echter waar wij na de oorlog ons landje weer konden opbouwen dankzij Amerikaanse dollars kregen de Polen er nog eens een kleine vijfenveertig jaar communistische bezetting overheen dankzij een akkoordje van de heren Roosevelt, Churchill en Stalin. Niet bepaald een gelijke start te noemen en zonder deze ‘deal’ hadden we de Polen hier waarschijnlijk nooit gezien. Men is het verloren terrein sinds de val van het communisme in een rap tempo aan het inhalen. Ik was in positieve zin verrast toen ik Polen voor het eerst bezocht.
Wat ik heb gemist in de berichtgeving de afgelopen jaren zijn de verhalen over de Polen die dag in dag uit topprestaties leveren en zo een belangrijke bijdrage leveren aan de groei van de Nederlandse economie. Kort geleden las ik dan wel een positief bericht over de Polen. Ze willen namelijk niet meer naar Nederland komen! Hoe gaan we het gat dat deze harde werkers achter laten opvangen? Paniek! Je leert pas waarderen wat je hebt als het er niet meer is, was het toch?
Wojtek ben ik na 2004 uit het oog verloren tot 2015. Ik kwam hem tegen bij een vijf kilometer hardloopwedstrijd. Hij had een paar weken daarvoor de marathon van Rotterdam gelopen. Hij heeft een hypotheek, vaste baan en spreekt supergoed Nederlands. Blijft toch zonde dat hij nog geen baan op zijn niveau heeft.