Is het slim dat de ECB snel wil afbouwen? De rente op staats

[bertvaneck]

Is het slim dat de ECB snel wil afbouwen?
De rente op staatsobligaties schoot woensdag omhoog, toen hoofdeconoom Peter Praet zei dat de Europese Centrale Bank (ECB) volgende week besluit wanneer de stekker uit het opkoopprogramma gaat. Is een snel einde van 'QE' een goed idee?

Léon Cornelissen, hoofdeconoom bij Robeco
Léon Cornelissen
Léon Cornelissen
'Twijfel over de wijsheid van de ECB om donderdag aan te kondigen dat de QE-kraan, zoals eerder voorgenomen in september eindelijk dicht gaat, is begrijpelijk. Het economisch stemmingsbeeld houdt immers niet over en is sinds het begin van dit jaar duidelijk verslechterd. De brede Eurozone Markit-inkoopmanagersindex is in mei naar het laagste punt in anderhalf jaar gedaald. Het is al geruime tijd te warm om de koude winter hiervan de schuld te blijven geven. Oké, de index wijst met een stand van 54,1 nog wel steeds op expansie, maar in januari stond deze nog op 58,8.

De feitelijke inflatie is dankzij de wispelturige olieprijs onlangs flink gestegen naar 1,9%, dus inderdaad 'onder, maar dicht bij de 2%'. Onderliggend is slechts sprake van een stijging naar 1,1% op jaarbasis. Zeker niet verontrustend dus. Dan zijn er de oplopende spanningen met Italië, dat niet te wachten zit op hogere rentes. En de dreigende handelsoorlog.

Niettemin is het interessant dat behalve de gebruikelijke verdachten Klaas Knot en Jens Weidmann, ook hoofdeconoom Peter Praet in een recente speech nadrukkelijk zinspeelde op een einde aan QE conform schema. Dit lijkt een gecoördineerde actie en we ontkomen er niet aan die serieus te nemen. Ik ben wel benieuwd of en waarmee zij een meerderheid van de bestuursraad kunnen overtuigen.'

Roelof Salomons, beleggingsstrateeg bij Van Lanschot Kempen
Roelof Salomons
Roelof Salomons
'De ECB is al tijden heel duidelijk in zijn communicatie. De centrale bank wil het opkoopprogramma afbouwen, want de economie ontwikkelt zich zoals zou moeten. De economie in de eurozone groeit al vijf kwartalen achter elkaar met bijna 3% en de inflatie loopt op. De afgelopen weken zijn beleggers gaan twijfelen of dat verhaal overeind blijft. Wat Praet goed heeft gedaan, en waar Weidmann en Knot mooi georkestreerd op inhaakten, is de markt duidelijk maken dat de ECB wel degelijk gaat doorzetten.

Economisch gezien is er geen enkele reden meer om dit noodverband langer op zijn plaats te houden. Dat vinden wij als beleggers soms vervelend, want wij houden wel van gratis geld. Toch heeft het ook nadelen de rente lang laag te houden. Klaas Knot zei dat hij niet weet of het beleid heeft gewerkt. Dat weten we inderdaad niet. Wel is duidelijk dat langdurige lage rente negatieve bijeffecten heeft: zombiebedrijven (bedrijven die in een normale situatie zouden omvallen, red.) blijven in leven, het is gemakkelijk structurele hervormingen uit te stellen en bij een rente van 0% gaan beleggers gekke dingen doen.

Nu vlakt de economische groei in Europa een beetje af. Als de ECB twee kwartalen geleden het besluit had genomen, was het een makkelijker verhaal geweest. Toen was het hosanna in Europa. Alhoewel: ooit moet het besluit vallen, en het is nooit het goede moment.'

Bert Colijn, econoom bij ING
Bert Colijn
Bert Colijn
'Plotseling spreken allerlei ECB'ers zich 'hawkish' uit. Dat valt op, zeker als het Praet is. Hij staat bekend als een van de meest voorzichtige ECB'ers als het gaat over de afbouw van het opkoopprogramma. Als hij een week voor de beleidsvergadering een optimistisch verhaal houdt, dan kun je daar best conclusies uit trekken. Of het besluit volgende week valt of een vergadering later, de markt is in ieder geval opgewarmd.

De afgelopen weken hebben we een aantal zaken gezien die de markt als gunstig voor ruimer beleid kunnen interpreteren: de risico's van een handelsoorlog, de nieuwe Italiaanse regering en de economische cijfers, die eigenlijk al sinds het begin van het jaar slechter zijn dan in 2017. Wellicht zou de ECB daardoor het besluit nog even uitstellen, dacht men.

Na de speech van Praet is duidelijk dat de kans op uitstel klein is. De verwachting is dat de ECB het opkoopprogramma tegen een lager bedrag verlengt tot en met december, en gezien alle onzekerheid waarschijnlijk met een open einde. Het is een lastig moment, maar het is begrijpelijk dat de ECB vorig jaar besloot het programma te verlengen. Tot halverwege 2017 zaten er nog risico's in het systeem, bijvoorbeeld door verkiezingen in Duitsland en Italië, was inflatie erg zwak en was er nog geen teken van loonstijging te bespeuren.'

[Lech]

Gratis geld voor bedrijven en rijke mensen maar hoe zit dar toch? Wie betaald dat gratis geld, de arbeider?