‘Vrije’ Britten kunnen EU een andere weg tonen Brexit is en

[bertvaneck]

‘Vrije’ Britten kunnen EU een andere weg tonen
Brexit is en blijft voor Nederland ronduit dramatisch. Maar als de Britten toch de Europese Unie verlaten, dan is een harde Brexit misschien wel aantrekkelijker dan een zachte. Want dan kunnen de Britten en Noord-Ieren laten zien dat de nogal rigide Duits-Franse EU helemaal niet zo aantrekkelijk is als weleens wordt beweerd.

De Britse premier Theresa May (Conservatief) stuurt aan op een zachte Brexit. Daarbij blijft het Verenigd Koninkrijk goeddeels in de Europese Unie (EU) zonder dat Londen invloed heeft. Op korte termijn is dit voor Nederland nog wel aantrekkelijk, Nederland heeft een handelsoverschot met het Verenigd Koninkrijk van zo’n 20 miljard euro. Maar op langere termijn is een harde Brexit misschien nog aantrekkelijker.

Het mooist was geweest als het Verenigd Koninkrijk binnen de EU was gebleven en het corporatistische Duitsland en het etatistische Frankrijk meer naar de liberale Britten hadden geluisterd. De interne markt geldt als het grote succes van de EU. Dit is vooral een Britse uitvinding. De Duitsers en Fransen zijn eigenwijs en kwamen tegen het advies van de Britten in met open grenzen en de euro. Beide zijn een puinhoop geworden.

EU-regels zijn een blok aan het been
Het liberale Nederland blijft achter met deze Duitsers en Fransen. Een zachte Brexit verandert daar niets aan. De Britten blijven in dat geval wel grotendeels in de EU, maar hebben dan geen stem. Zij kunnen dan niet meer binnen de EU hameren op meer vrijhandel, minder protectionisme, minder regels en minder subsidies en waarschuwen voor gekke projecten als de euro. Terwijl de Duitsers en Fransen de EU willen opzadelen met nog meer experimenten zoals de euro.

Als de Britten binnen de Europese Unie geen stem meer hebben, is er voor hen nog maar één manier om te bewijzen dat de Duits-Franse EU niet zaligmakend is: door een harde Brexit. Waarbij het Verenigd Koninkrijk volledig uit de EU gaat en zo kan laten zien dat EU-regels vaak een blok aan het been zijn om te profiteren van de economische en bevolkingsgroei in de rest van de wereld.

De kansen voor Nederland liggen overzee
Dat kan ook in Nederland de ogen openen. Het vergrijzende en economisch stagnerende Europa kan alleen floreren als het veel meer dan nu aanhaakt bij landen met een jongere bevolking met een onontgonnen economisch potentieel – in de rest van de wereld dus. De Nederlandse handel met de rest van de wereld groeit jaarlijks al grofweg met 1 procent, die met EU-lidstaten daalt met 1 procent. De kansen liggen overzee, niet in EU-landen met straks krimpende bevolkingen.

In Duitsland en Frankrijk wordt dit ook gezien. De EU sluit gelukkig het ene na het andere nieuwe handelsverdrag. Maar het van staatswege beschermen van industrieën is in Duitsland en Frankrijk diep geworteld en dat brengt telkens handelsbeperkingen mee. Ook in de EU.

Harde Brexit kan Brits vertrek minder dramatisch maken
De interne EU-markt is dan ook, tot ergernis van de Britten, verworden tot een protectionistisch kluwen aan regels en beschermingsconstructies. En de dienstenmarkt is binnen de EU grotendeels gesloten. Industrielanden Duitsland en Frankrijk wilden wel hun auto’s en treinen aan andere EU-lidstaten verkopen, maar willen niet dat Nederlandse digitale bedrijven op hun markten opereren. Zo mist de EU vele kansen die de digitale en diensteneconomie bieden.

Als de Britten volledig uit de Europese Unie stappen, kunnen zij laten zien welke kansen de EU mist. Misschien dat Duitsland en Frankrijk zo kunnen worden verleid om van de EU echt een vrijhandelszone te maken en de barrières voor handel met niet-EU-landen verder te verminderen. Dan wordt de Brexit voor Nederland wat minder dramatisch dan hij vooralsnog is.