Taal en religie in multicultureel Bialystok

Al uw reisverhalen, fotoverslagen m.b.t. Polen mogen hier geplaatst worden
Plaats reactie
admin
Site Admin
Berichten: 503
Lid geworden op: do aug 18, 2011 11:56 am

Taal en religie in multicultureel Bialystok

Bericht door admin » wo mei 02, 2012 4:12 pm

Taal en religie in multicultureel Bialystok

Door Pascal François op 27-04-2012 met dank aan http://www.reisreporter.be
Afbeelding

Tussen de vele geloofsvormen van Bialystok, een vroeg multiculturele stad in Polen, ontstond het Esperanto als meest onorthodoxe taal. Ook de taal van het geloof wordt er gehanteerd. Deze vind je terug in goed verborgen orthodoxe iconen en in de islamitische eenvoud van de Tataren.

De legende van de witte rivier
Toen ik op één van de vele terrasjes op het levendige marktplein aan de stadshal genoot van een frisse Poolse pint en het jonge multiculturele volk vrolijk en onschuldig druk zag gesticuleren, moest ik ongewild terugdenken aan Gediminas’ legende. Tijdens een jachtpauze mijmerde deze over de zuiverheid van de rivier, stromend aan zijn voeten: ‘czysty, bialy stok’ (= zuivere, witte stroom). Wit, omwille van de bleke, zanderige rivierbodem. Nu nog, zowat 700 jaar later, straalt de hoofdstad van Podlaskie een zekere ‘zuiverheid’ uit.
Afbeelding

Een paleiszaal als studentenaula
Bialystok is ondanks zijn industrieel (textiel) verleden en een allesbehalve leuke passage van Zweden, Russen en Duitsers geen grijze en grauwe stad. De erfenis van de Branicki’s tijdens de 17de en 18de eeuw bezorgt deze studentenstad zelfs een aristocratische tintje. Studenten geneeskunde volgen er waarachtig les in het Branicki keizerlijk paleis. Alleen jammer van de zogenaamde ‘konijnenkoten’. Deze appartementen met veel kleine venstertjes uit het communistisch tijdperk zijn zodanig geplaatst dat ze bewust een ver zicht op en uit het paleis belemmeren.
Afbeelding

De wieg van het Esperanto
Halfweg de 19 de eeuw sprak elke marktkramer in Bialystok zijn eigen taaltje. Een klein tienjarig jongetje vond dit gebrabbel maar niks en creëerde zijn eigen onorthodoxe taal. Datzelfde jongetje, luisterend naar de naam Ludwig Zamenhof, publiceerde in 1887 op 28 jarige leeftijd zijn levenswerk onder de schuilnaam Dr. Esperanto. Het Esperanto is niet alleen de enige echte universele wereldtaal, maar als dusdanig ook een icoon van het gesproken woord. Goede morgen is bonan tagon, mooi is bela en koffie is kafo.
Afbeelding

Op de thee bij de Tataren
Geen kafo maar warme muntthee en water bij de Tataren in Kruszyniany. Deze kleine moslimgemeenschap verdiende letterlijk zijn sporen als verwoede krijgers op hun snelle steppepaardjes in het Poolse leger. Eenvoud en zuiverheid staan centraal, ook in hun geloof. Hun moskee is dan ook een eenvoudig houten bouwsel, van buitenaf groen geschilderd en binnenin geen stoelen of zitbanken, maar enkel kleurrijke tapijten.
Afbeelding

Bijzondere graven
Met mijn gids Dzjemil bracht ik een kort bezoek aan het moslimkerkhof van Kruszyniany. Opvallend is dat de naam van de overledene langs de achterkant van de rechtopstaande grafsteen is gebeiteld en hun geloof trouw zijn alle graven naar het oosten gericht. Ook bijzonder zijn enkele Tsjetseense graven en een aantal graven van meer dan 500 jaar oud.
Afbeelding

Charles Bronson
Dzjemil deed me ongewild denken aan filmacteur Charles Bronson, met hetzelfde zwarte haar, die kleine oogjes en dezelfde gebruinde huid. Bronson, die eigenlijk Buchinsky heette, had dan ook enige Tatar-roots, wat meteen zijn diepgelovigheid en zijn overtuiging in een leven in het hiernamaals verklaarde. Op de grafsteen van dit icoon uit de filmwereld staat trouwens ‘I am not here, I did not die’.

Goed verborgen orthodoxe iconen
Voor orthodoxe iconen moet je naar Suprasl, even buiten Bialystok. Hoewel de kerk er door de Duitsers werd opgeblazen en vernield, is deze contradictorisch genoeg dankzij de omvang van de vangst van de vele opgepakte smokkelaars van het kerkelijk interieur, minutieus heropgebouwd. In een bijgebouw van het aanpalende klooster kreeg ik, diep verborgen onder de grond, een ingetogen en pakkende rondleiding in het iconenmuseum. Hier worden oude, orthodoxe iconen gerestaureerd en wie zich geroepen voelt, kan er in devote stilte een workshop iconen schilderen volgen.
Afbeelding

Teruggeworpen in de tijd
Je kunt in Bialystok niet naast de vele katholieke kerken kijken en mijn journalistieke nieuwsgierigheid lonkte me dan ook naar binnen. Verwonderd aanschouwde ik de toekomstige communiekantjes die in een lang wit kleed, zowel jongens als meisjes, de eredienst volgden. Je kon de blijheid zo van hun gezicht aflezen. Het wierp mij terug in de tijd dat ook wij vol geloof nog iedere zondag naar de mis gingen. Hier schept het geloof nog steeds een hechte band tussen mensen.

Lees het hele verhaal op: http://www.reisreporter.be/2012/04/27/t ... bialystok/

lief milieu
Berichten: 161
Lid geworden op: ma nov 28, 2011 9:47 am

Re: Taal en religie in multicultureel Bialystok

Bericht door lief milieu » wo mei 02, 2012 8:17 pm

Zeer goede info voor degenen die Bialystok bezoeken. 15qq

Plaats reactie