De nachttrein naar Warschau gaat niet meer

Al uw vragen en weetjes m.b.t. reizen naar en door Polen mogen hier geplaatst worden
Plaats reactie
bertvaneck
Berichten: 16423
Lid geworden op: vr aug 19, 2011 8:54 am

De nachttrein naar Warschau gaat niet meer

Bericht door bertvaneck » zo okt 05, 2014 1:38 pm

De nachttrein naar Warschau gaat niet meer




„Tickets?”, klinkt het luid. De Poolse conducteur, rood giletje en gemillimeterd haar, staat in de deuropening van de coupé en neemt de tickets in. „Deze moet je op slot draaien als je gaat slapen vanavond”, zegt hij ernstig. Hij wijst naar het draaislot. Daarna zwaait de deur dicht. Het is iets over 19.00 uur in de avond en de trein rijdt Amsterdam uit. De tickets zijn weg, maar de reis naar Warschau vangt aan. Nog zeventien uur en veertien minuten.


Door Marije Willems en Anouk Eigenraam


Nachttrein al jaren onder druk

De internationale nachttreinen staan onder druk door concurrentie van lowbudget-luchtvaartmaatschappijen. Veel verbindingen zijn al jaren verlieslatend. In 2010 verdween al de nachttrein van Amsterdam naar Milaan en Wenen. Nu gaat Deutsche Bahn verder met de herstructurering van haar nachttreinnet (twaalf eindbestemmingen). In 2013 draaide DB met vier verbindingen, waaronder die naar Kopenhagen, Praag en Warschau, een omzet van 48 miljoen euro en een verlies van twaalf miljoen euro. Het aantal passagiers op alle nachttreinen bij elkaar daalde van 1,9 miljoen in 2009 naar 1,4 miljoen in 2013; een daling van ruim 25 procent in vier jaar tijd. Tot 2007 heeft NS, samen met DB, de City Night Line geëxploiteerd. „Het is niet voor niets dat we daar in 2007 al mee gestopt zijn”, aldus een woordvoerder van NS.

Iedere avond om 19.01 uur vertrekt in de negentiende-eeuwse stationshal van Amsterdam de nachttrein naar Kopenhagen, Praag en Warschau. In Hannover worden de treinstellen naar Kopenhagen (de ‘Borealis’) afgekoppeld en in Berlijn splitst de trein naar Praag (de ‘Kopernikus’) af. Eind dit jaar wordt de nachttrein naar Amsterdam opgeheven. Vanaf half december vertrekken de nachttreinen alleen nog vanuit Duisburg of Keulen. De trein naar Kopenhagen wordt zelfs helemaal geschrapt.

De nachttrein verliest de slag om de reiziger met low-cost luchtvaartmaatschappijen. De vraag is in de afgelopen tien jaar met 30 procent gedaald, laat Deutsche Bahn (DB), de exploitant van de nachttreinen, weten. Omdat de treinen al jaren verlieslatend zijn, wil DB niet meer investeren in nieuw materieel.

De wielen razen met 120 kilometer per uur over de stalen rails. De conducteur vervolgt zijn weg langs de coupés, terwijl de wagons zachtjes op en neer deinen. De wandelgangen in het slaaprijtuig zijn nog geen meter breed. De blauwe bedden in de coupés zijn hard, het Poolse beddengoed helder wit. Veel ruimte om te bewegen is er niet.


„Als het vol is, is het een beetje Spartaans”

Zeker niet als je de coupé met zijn vieren of meer moet delen. „Als het vol is, is het een beetje Spartaans”, geeft Frits van den Berg (62) toe. „Maar het heeft wel wat.” Als ambtenaar van de gemeente Amsterdam is hij onderweg naar een conferentie in Warschau. Met de voeten omhoog leest hij een boek. Voorlopig is hij alleen in de vierpersoonscoupé van de tweede klas (kaartjes vanaf 69 euro). „Maar niet voor lang; de conducteur liet al weten dat er later vanavond mensen bij gaan komen.” Van den Berg vindt het heerlijk. Treinreizen. „Ik vlieg al genoeg. Als het even kan, dan reis ik met de trein. Ik heb het gevoel dat het me netto minder tijd kost. Het is zo makkelijk: rijden terwijl je slaapt. Doodzonde dat de trein gaat verdwijnen.”

Buiten wordt het ondertussen steeds donkerder. Akkers, dorpjes, boerderijen trekken aan de trein voorbij. Af en toe een verlicht stationnetje. Het is 22.30 uur geweest als er honderden lichtjes opdoemen in de verte. Door de ramen aan de linkerkant is het verlichte ruiterstandbeeld van keizer Wilhelm I te zien, aan de oever van de Rijn. Met een karakteristiek gedreun rijdt de trein de stad binnen over de indrukwekkende Hohenzollernbrücke. Op de achtergrond de dominante torens van de Dom. Wanneer het station gepasseerd is, wordt het weer donker achter de treinraampjes. Pikdonker.

In de smalle wandelgangen maken mensen een praatje met elkaar. Wildvreemden. Verschillende nationaliteiten. Een andere taal. En nu samen op de trein.






Alweer illegalen opgepakt

Het volgende station is Wuppertal Hauptbahnhof. Piepend komt de trein tot stilstand. Even later loopt een groepje Afrikanen langs de treinraampjes, begeleid door de immigratiepolitie. „Alweer illegalen opgepakt”, zegt Hashem Jan (44), een Afghaanse vluchteling uit Nederland die het tafereel aanschouwt vanuit het gangpad. „Dat gebeurt wel vaker op deze trein”, vertelt Jan, die de nachttrein naar Kopenhagen iedere twee maanden pakt om daar vrienden op te zoeken. „In Emmerik werd eerder vanavond ook al een groepje Syriërs meegenomen door de politie.” In deze Duitse grensplaats controleert de Duitse douane de internationale treinen die vanuit Arnhem het land binnenkomen.

Een rijtuig verderop zit Anna van Hoogen (51) uit Delfzijl. Ze is onderweg naar haar Poolse moeder in Kutno, die een dag eerder is opgenomen in het ziekenhuis. De politie loopt juist voorbij haar raam, maar ze wordt er niet door afgeleid. „De nachttrein is een hele fijne manier van reizen. Het is veilig, netjes en rustig”, vertelt ze. Van Hoogen pakt de nachttrein zo’n vier keer per jaar. „Mijn moeder is in de leeftijd dat ze veel hulp nodig heeft.” Terwijl het fluitsignaal klinkt en de trein weer in beweging komt, denkt ze aan vroeger. „27 jaar geleden kwam mijn man met de nachttrein naar Polen om mijn familie voor de eerste keer te ontmoeten. En nu woon ik in Delfzijl en ben ik degene die af en toe naar Polen reist,” vertelt ze met een glimlach.

De trein boemelt verder langs Dortmund en Hamm, maar vrijwel niemand op de trein lijkt nog besef van plaats en tijd te hebben. Mensen hebben het alledaagse leven achter zich gelaten. In de eerste klas drinken Tomasj Chudlavsky en Jan Dvovak zelfgestookte calvados uit een heupflacon. De Tsjechische wetenschappers komen van een conferentie in Amsterdam en reizen terug naar Praag. Hun luxe coupés zijn niet ruim. „Maar we hebben wel een eigen douche. Dus als je wil?”, vragen ze – lachend, maar gemeend - aan een meisje in de deuropening.







„Dit is zo’n 20 euro aan wiet. In deze bak ligt ook nog voor 25 euro aan paddo’s.”

In de wagon met zespersoonscoupés, twee automatisch sluitende deuren verderop, zijn vier backpackers bij elkaar gaan zitten. Onder hen Sebastiaan, een 22-jarige Brusselaar. Hij interrailt naar Berlijn, waar hij rond half vijf vannacht aan zou moeten komen. „Ik ben speciaal via Amsterdam gereisd, zodat ik nog wat in kon slaan voor mijn reis.” Om te laten zien waar hij het over heeft, loopt hij naar het wc-hokje aan het eind van de gang. Uit de afvalbak vist hij een papierprop. Hij opent het papier en toont een plastic zakje. „Dit is zo’n 20 euro aan wiet. In deze bak ligt ook nog voor 25 euro aan paddo’s.” Je moet opletten bij de grensovergangen, zegt Sebastiaan, terwijl hij het papier terugvouwt. „Ik wil niet gepakt worden, dus daarom verstop ik dit spul hier.” Ondertussen wordt het steeds stiller in de wandelgangen. De reizigers worden in slaap gewiegd door de cadans van de trein.


Foto: Marije Willems

„One hour to Warsaw”


De NS kan niets doen

De NS noch de Nederlandse staat zijn verantwoordelijk voor het besluit van Deutsche Bahn (DB) om de nachttrein van Amsterdam naar Kopenhagen, Praag en Warschau op te heffen. Dat heeft staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur (PvdA) geantwoord op Kamervragen van de SP. Vanaf half december vertrekken de nachttreinen alleen nog vanuit Duisburg of Keulen. De trein naar Kopenhagen wordt helemaal geschrapt.
“Een vervoerder mag [...] , mits hij voldoet aan de toelatingseisen op basis van de (verwachte) vraag zelfstandig een internationale treindienst starten of beëindigen”, aldus Mansveld. Het internationale treinverkeer is immers volledig geliberaliseerd sinds 2009. Reizigers hebben volgens haar een goed alternatief: de ICE-dagtreinen van Amsterdam naar Duisburg/Keulen van waaruit je kunt overstappen op de nachttreinen.

De nieuwe dienstregeling gaat op 14 december in. De laatste nachttreinen van Amsterdam naar Kopenhagen, Praag en Warschau vertrekken daarom op 13 december.

De volgende ochtend zou ‘de trein’ wakker moeten worden in Polen. Maar het is toch echt de grote glazen stationshal van Berlijn Hauptbahnhof die te zien is vanuit het raampje. „Het spoorwegpersoneel staakt”, vertelt passagier Steffi Harks (30) in de wandelgang. „De staking was al aangekondigd en zou om 6.00 uur vanochtend ingaan. Ik hoopte dat we dan al de grens over zouden zijn, maar helaas.” Het duurt uiteindelijk nog tot 9.30 uur voordat de trein Berlijn uitrijdt. De vertraging is drie uur. „Nu missen we in Warschau onze aansluiting naar Krakau”, zegt Harks, die met haar vriend onderweg is naar de Tatra, een gebergte op de grens van Slowakije en Polen. „Maar ach, ik ben op vakantie, dus ik maak me niet druk. Je moet relaxt zijn op zo’n trein. Het is een avontuur.”

Deze ochtend komt het leven in de trein rustig op gang. Eén voor één wordt gebruik gemaakt van de toiletruimte om te wassen, de tanden te poetsen of te douchen. De conducteur maakt op verzoek koffie en thee. De eerste is gratis, vertelt hij aan een Poolse dame. Waar de één een meegebracht ontbijtje opeet in de coupé, gaat de ander op zoek naar het restauratierijtuig dat in Berlijn is aangekoppeld. Frankfurters, broodjes camembert, roerei, ‘Kruszaniec’ (Poolse kruimeltaart) en de geur van koffie. De zeven houten tafeltjes met witte kleedjes, zijn allemaal bezet. De bediening is in handen van Pavlov. Hij haalt de drankjes en maaltijden uit een kleine bar voorin de wagon. De doppio espresso, 11 zloty (2,65 euro), smaakt goed. Ook de yoghurt met granola en bosbessen en de boterhammen met camembert zijn de moeite waard - kosten van die laatste: slechts 5 zloty (1,20 euro).

Terug in de coupé. Het is 14.10 uur als de trein vertrekt uit Kutno, een stadje in het midden van Polen. De conducteur, die de slaapwagon al vanaf Amsterdam begeleid, tikt op de deur van de coupé en geeft de eerder ingenomen kaartjes terug. „One hour to Warsaw”, zegt hij met een Pools accent. En de deur zwaait weer dicht.

Plievo
Berichten: 2945
Lid geworden op: do aug 18, 2011 8:19 pm

Re: De nachttrein naar Warschau gaat niet meer

Bericht door Plievo » zo okt 05, 2014 7:15 pm

In de 80-er jaren reed ik al mijn deze trein van Hengelo naar Poznan.
Uit mijn hoofd dacht ik dat he instappen om 22.35h was en eind van de middag aankomst in Poznan. Aankomsttijd was wisselend, afhankelijk hoelang de Oost Duitse douane de trein tegenhield bij Berlijn.

Plaats reactie