Het Nationale Park Biebrza is met bijna 60.000 ha het grootste nationale park van Polen. Het gebied is een combinatie van een schitterend cultuurlandschap met kleine dorpjes omringd door extensieve landbouw en moerassen die de rivier de Biebrza begeleiden. In de dorpjes lijkt de tijd wel stil te hebben gestaan: houten huisjes, weinig auto's en nestelende ooievaars op daken. Omdat de rivier niet bedijkt of gekanaliseerd is, kan het omliggende gebied in de lente vrijelijk overstromen waardoor er een belangrijk 'wetland' is ontstaan. Ook grazen er koeien langs de relatief vruchtbare rivier, waarin ze bij warm weer verkoeling zoeken.
Voor de minder gespecialiseerde natuurliefhebber valt er genoeg te beleven. Over de Biebrza zijn kanoroutes uitgezet (135km), er zijn drie fietsroutes uitgezet (148km) en 18 wandelroutes (504km).
De omgeving van het park is een stuk droger, licht heuvelachtig en wordt gekenmerkt door kleine dorpjes, kleinschalige landbouw afgewisseld door bossen. Ook hier kan men naar hartelust wandelen, fietsen of gewoon lekker luieren bij een beekje.
In het plaatsje Osowiec, dat midden in het nationale park ligt, is een informatiecentrum gevestigd.
In dit park wordt een van de grootste, nog in de oertoestand verkerende veengebieden van Europa beschermd. Het park wordt gekarakteriseerd door wonderschone moeraslandschappen en een rijkdom van fauna en flora. De Biebrza moerassen zijn beroemd vanwege het feit dat hier talrijke, in Europa zeldzaam voorkomende moeras- en roofvogels leven (ongeveer 235 soorten, waarvan 157 hier hun broedplaats hebben). In het voorjaar, wanneer de Biebrza buiten zijn oever treedt en meerdere kilometers land overspoelt, verschijnen hier duizenden trekvogels. In het dal van de Biebrza komt de grootste populatie elanden voor; men treft hier ook niet zelden wolven, bevers en otters aan. Het Biebrza Nationaal park is een unieke plaats voor zgn. “bloedloze jacht” met camera en microfoon. Het park is opgenomen in de internationale RAMSAR conventie.
Biebrza
De Biebrza is een rivier in het noordoosten van Polen. Deze rivier ontspringt net over de grens in Wit-Rusland en mondt uit in de Narew. De Narew (Wit-Russisch: Нараў Naraw) is een zijrivier van de Wisła (Weichsel). De rivier ontspringt in het Woud van Białowieża in Wit-Rusland ten noorden van de stad Brest en stroomt over een lengte van 484 km (waarvan 448 km in Polen) naar de Wisła. Het stroomgebied omvat 75.175 km2.
Een zijrivier van de Narew is de Westelijke Boeg. Het gedeelte van de Narew tussen de Boeg en de Wisła staat ook bekend als Narwio-Bug. De Narew heeft een uitgebreid stelsel van zijrivieren en is van groot belang als broedplaats voor vogels.
De rivier heeft een lengte van 155 kilometer en het dal heeft een oppervlakte van 7,057 km².
Bij veel Nederlanders is de rivier bekend vanwege haar natuurwaarden. De rivier heeft de status van Nationaal Park: Biebrzanski Park Narodowy. Langs vrijwel de hele rivier heeft dit park een breedte variërend van enkele kilometers tot vele tientallen kilometers.
Nergens in Nederland tref je een rivier aan die zo vrij kan meanderen. Het heeft vele biologen ook geïnspireerd voor Nederlandse natuurontwikkelingsplannen.
Natuur
Dit park is het grootste Nationale Park van Polen en heeft een oppervlakte van 59.000 hectare. Het gebied is uniek vanwege de vrij meanderende Biebrza, een laaglandbeek met zeer schoon water. De Biebrza geldt in Nederland als een voorbeeldreservaat van hoe de oorspronkelijke natuur in grote delen van Nederland er vroeger mogelijk heeft uitgezien. Karakteristiek voor de Biebrza-regio zijn de uitgestrekte open natte graslanden begroeid met zegges en verschillende zeldzame planten. Door het park zijn wandelroutes uitgezet, die men op eigen gelegenheid kan afleggen. Daarnaast beschikt het park over schitterende kanoroutes.
Klimaat
De Biebrza Wetlands ligt in het Noord Oosten regio van Polen, bekend als de "Groene longen" regio. Met uitzondering van de bergen heeft dit gebied een reputatie als het koudste gebied in Polen. Het klimaat kan worden gekarakteriseerd als een combinatie van continentaal en sub-boreal, deze overlappende kenmerken zijn toe te schrijven aan de brede drassige gebieden die vocht op zeer grote schaal en de vallei van unieke geologische formatie condenseren. De Biebrza vallei wordt gekenmerkt door lange winters en een korte vegetatie groeiperiode. De gemiddelde jaartemperatuur is een van de koudste van dit type laaglanden, de koudste maand is februari en de temperaturen dalen zo laag als -50°C. Winters duren maximaal 117 dagen en met een gemiddelde maximum temperatuur onder nul. Wintersportdekking kan tot 140 dagen duren in de bovenste bekken met een iets lagere levensduur in het zuidelijke stroomgebied. Tijdens de lente en de herfst is een reeks van 57 tot en met 66 koude dagen gemiddeld. Juli is de warmste maand in de Biebrza vallei. De lengte van de zomer loopt uiteen van 77 tot 85 dagen, met temperaturen overdag gemiddeld 15°C. Mistige nachten en ochtend zijn vrij algemeen en komen maximaal 70 dagen per jaar voor. De koele lucht van de omliggende hooglanden stroomt en raakt het warme water van de Biebrza, dit is een snelle katalysator voor condensatie van water die de verschijning van grondmist geeft. Zoals met elke typische laagland vallei, is de wind vaak sterk en heeft een west zuidwestelijke richting. Dankzij de hoge luchtvochtigheid zijn windstormen en tornado’s zeldzaam
Geologie
De Biebrza Nationaal Park omvat een groot deel van de Biebrza vallei, een grote depressie meer dan 100 kilometer lang. Het dal werd gevormd tijdens de centrale Polen en de Baltische ijstijden 10000-30000 jaar geleden. Sinds die tijd, is een laag turf ontwikkeld en op plaatsen is het maximaal 10 meter dik. Deze complexe veengebieden beslaat ongeveer 90000 ha en is de grootste en de minst verstoord in zijn soort in Centraal-Europa. De Biebrza vallei ligt te midden van het Oosten, zuiden en westen door morene plateaus gevormd tijdens de (centrale Poolse) voorlaatste ijstijd. De vallei is natuurlijk verdeeld in drie bassins: de noordelijke of bovenste bekken (ten oosten van Sztabin), het middelste bekken (tussen Sztabin en Osowiec) en het stroomgebied van de zuidelijke of lager (tussen Osowiec en de Biebrza mond). Het eerste Biebrza bekken is 40 kilometer lang en 1. 5 - 3. 0 km breed. Ke merken van het reliëf van de Biebrza zijn de morene ontsluitingen. Het stroomgebied van de middelste is een enigszins rechthoekige vorm 40 km lang en 20 km breed. Het is een enorm complex van veengronden (45000 ha) met turf tot 3 m diep. De Augustow, Woznawiejski, Rudzki kanalen en enkele kleinere kanalen (gebouwd in de eerste helft van de 19e eeuw) veranderde de hydrologische regimes van dit deel van de vallei, wat leidt tot een permanente daling van het grondwater en de afvoer van de veengronden. Het tweede bekken is 30 km lang en 12-15 km breed.
Wateren
Het beschermingsgebied van de Biebrza Nationaal Park omringt het hoogst bio-gediversifieerd en meest unieke Biebrza rivier. De bovenloop bevindt zich in de kleine morene heuvels van Sokolskie, net ten zuiden van de kleine en schilderachtige dorp van Nowy Dwór. De lengte van de rivier de Biebrza is 164 km, en draint het water in de grotere Narew River, bij het dorp van Ruś. Tussen de Biebrza en de stroomgebieden zijn verbinding gemaakt door het kanaal Augustow een hydro-technische prestatie van de 19e eeuw. Deze en vele andere drainage werken hebben bijgedragen aan de verlaging van de grondwater. De Biebrza moerassen worden gevoerd door twee manieren: het grondwater en de zijrivieren van de Biebrza. De meerderheid van de Biebrza zijrivieren stroomt in de gemeenschapswateren komend uit de rechteroever, inclusief de Lebiedzianka, Netta, Koptkówka, Jegrznia, Dybła, Ełk, Klimaszewnica en de Wissa-stromen. De zijrivieren van de linkeroever draagt 24,5% bij van de Biebrza uitstroom en deze stromen omvatten de Sidra Brzozówka, Biebła Czarna Struga en de Kosódka. Vanaf de bovenloop tot aan de monding van de rivier bedraagt de daling van de gemiddelde hoogte 36%, maar nemen in overweging dat de oppervlakte van de vallei, dankzij de overstromingen, deze daling kan worden teruggebracht tot 19%. Een gemiddelde jaarlijkse stroom 27,5 m3/s is gemeten op de zuidelijke stroomgebied bij het dorp van Burzyn. Sneeuw ontdooiend in het voorjaar is de voornaamste reden voor de overstromingen voor die tijd van het jaar.
Vegetatie
Er zijn meer dan 70 natuurlijke en halfnatuurlijke planten associaties waargenomen die zijn opgenomen in de Biebrza vallei. Enkele van de meest dominante en ecologisch waardevolle zijn zegge, rietmos, De meest dominante bossen zijn zwarte els, moerassige berken en naaldbossen. Wijzigingen van de milieutoestand veroorzaakt door de Augustow kanaalbouw, samen met de grondverbetering in de jaren 60 veroorzaken permanente afkalving van het grondwaterstand. Deze daling van het grondwaterniveau gaf aan veel semi-natuurlijke gemeenschappen de meest voorkomende weide deelgenootschappen. Frequente antropogene ecosystemen zijn te vinden in de vallei.
Flora
Kenmerken die worden beschreven op de Biebrza flora zijn:
- spar - gedomineerd met grote hoeveelheden van arctische soorten,
- smalriet (Calamagrostis stricta),
- zegge (Carex chordorrhiza),
- kraaibesseb (Empetrum nigrum),
- rode bosbes (Vaccinium oxycoccos),
- heidekoning (Pedicularis sceptrum-carolinum),
- gemeenschappelijke Vetblad,
- jacob’s Ladder,
- valse wilg (Salix lapponum),
- katoen gras (Trichophorum alpinum),
- blauwe bosbessen.
Van de meer dan 1000 hogere planten die zijn gevonden in de Biebrza Vallei, bestaat meer dan 900 van hen in het Biebrza Nationaal Park. 90 vaat plantensoorten onder strikte bescherming en een andere 17 slechts ten dele worden beschermd. 45 van deze soorten zijn vermeld onder de rode lijst van bedreigde Vascular Plants in Polen, inclusief 20 orchidee soorten met inbegrip van de dames slipper (Cypripedium calceolus) met een van de meest diverse populaties in Polen.
Fauna
De Biebrza vallei ondersteunt een unieke groep van vogelsoorten in Europa. Ongeveer 270 soorten zijn waargenomen, met inbegrip van 181 broedvogels. Tot 56 soorten zijnopgenomen in de Poolse Red Data boek van dieren (1992), Voor sommige soorten watervogels behoren de Biebrza moerassen tot de laatste toevluchtsoord voor het overleven van hun bevolking in Oost-Europa. Tot nu toe zijn 48 zoogdieren, 13 amfibieënsoorten, 5 soorten reptielen, 36 soorten vis en meer dan 750 soorten vlinders en vlinders, 11 soorten vleermuizen, ongeveer 450 soorten spinnen en 19 soorten bloedzuigers opgenomen.
Vogelaars worden onweerstaanbaar aangetrokken door bijzondere soorten als kraanvogel, zwarte ooievaar, schreeuw-, bastaard- en zeearend, poelsnip, waterrietzanger, roodmus. Ook komt er een enorme verscheidenheid aan zoogdieren voor: onder andere eland, wolf, bever en otter. In het gebied leven een paar honderd elanden, vele bevers, edelherten, wild zwijn en andere zoogdieren. Europese kraanvogels, watersnip, poelsnip en de vele honderden ooievaars zijn algemeen voorkomende soorten. Soms tref je er een zwarte ooievaar, schreeuwarend en zeearend.
http://www.biebrza.org.pl/index.php?ustaw_jezyk=2
